zondag 7 februari 2016

Nr.5 KOLENCENTRALES



Nr 5  KOLENCENTRALES  7 Februari 2016

De laatste maanden zijn de kolencentrales in Nederland nogal eens in het nieuws, vooral negatief. Ze zouden veel meer CO2 uitstoten dan andere centrales terwijl de totale CO2 uitstoot van Nederland juist omlaag moet, zoals afgesproken in Parijs.
Er staan 11 kolencentrales in Nederland, enkele gaan sluiten, twee zijn in aanbouw.
Ooit (een jaar of 10 geleden) bezocht ik de kolencentrale bij Nijmegen en dat was zeer indrukwekkend. Wat mij vooral opviel was het kolenverbruik: 1500 ton kolen per dag. Die worden iedere dag met duwbakken aangevoerd.
Bij verbranding van kolen komen o.a. vliegas en zwavel vrij. Die vliegas worden opgevangen en verzameld en daarvan kan bouwmateriaal gemaakt worden. De rookgassen laat men door kalkwater kopen waardoor de zwavel wordt gebonden tot gips (CaSO4), ook een prima bouwmateriaal. Is dat handel, kan men het gratis ophalen? Nee, bepaalde bedrijven willen het wel ophalen, maar alleen TEGEN BETALING! . 
Waarom is men zo negatief over kolencentrales? Kolencentrales stoten veel CO2 (kooldioxide) uit, maar bij de nieuw te bouwen kolencentrales zou men die afvangen. Ook de stikstof(oxide) is een probleem en daar zou men ook wat aan doen.
Een “centrale” zet brandstof om in elektriciteit en het is dus die brandstof waar het om gaat, want kolen stoten bij verbranding veel meer CO2 uit dan bijvoorbeeld aardgas. In kolencentrales kan wel “biomassa” verbrand worden, maar die speelt nog geen rol van betekenis en of die rol ooit belangrijker wordt betwijfel ik.
Er bestaan ook centrales die stookolie, dieselolie en (aard)gas  verstoken.
Dan hebben we nog Uranium als “brandstof” voor kernenergie, maar ondanks de voordelen daarvan zijn kerncentrales niet populair. Men is bang voor vrijkomende radioactiviteit en het radioactieve afval is een probleem. We hebben in Nederland één kerncentrale, die staat in Borssele en bij die ene is het gebleven. Het grote voordeel van een  kerncentrale is: geen CO2 uitstoot. Men vindt de veiligheid echter belangrijker! Jammer want Borssele levert meer stroom dan alle windmolens van Nederland bij elkaar.
Veel minder gevaarlijk zou een “Thorium” centrale zijn, maar er zijn nog steeds geen kerncentrales die met Thorium werken. Ook heel jammer want zo’n centrale zou vele voordelen hebben: veel veiliger, zeer weinig kernafval. Dat afval behoeft bovendien veel korter opgeslagen te worden dan kernafval van een Uranium centrale. Verder is er volop Thorium beschikbaar, men heeft er weinig van nodig en het is minder gevaarlijk dan Uranium en ook een Thoriumcentrale heeft geen CO2 uitstoot.
Nu in 2016 is de goedkoopste brandstof steenkool en in Nederland hebben we daarom een aantal kolencentrales, die zeer goedkoop grote hoeveelheden stroom produceren. Steenkool bestaat hoofdzakelijk uit C (koolstof) waardoor veel CO2 ontstaat. Nog een ander nadeel: een kolencentrale is niet erg flexibel, pieken en dalen in het stroomverbruik kunnen moeilijk opgevangen worden. Daarvoor moeten er “piek” centrales aanwezig zijn. Die werken meestal met gas waarmee gasturbines aangedreven worden. Gasturbines kunnen (op afstand) snel af- en aangezet worden, zijn relatief schoon, produceren weinig CO2, maar de stroom  is veel duurder dan steenkool. Er zijn thans wel vijftig centrales aanwezig in Nederland, die met gas werken.
In Duitsland is besloten dat alle kerncentrales op termijn worden gesloten. Men gaat voor wind- en zonne-energie, maar er wordt ook nog steeds veel bruinkool verstookt, daarvan hebben ze zeer veel in eigen land. Helaas,  bruinkool centrales zijn zeer vervuilend en stoten veel ongewenst spul uit.
Zijn er geen andere, schonere manieren om stroom op te wekken?  Jazeker. Er bestaan centrales die waterkracht m.b.v. stuwmeren gebruiken (in Noorwegen, Zwitserland etc.) of getijde werking toepassen (zou in Nederland kunnen). Ook wordt o.a. in IJsland en Nieuw Zeeland gebruik gemaakt van stoom, die uit de grond komt, om de turbogeneratoren aan te drijven.
Hoe wekt men stroom op in een kolencentrale? Met turbogeneratoren (stoomturbines die generatoren aandrijven). De daarvoor benodigde stoom wordt door ketels geleverd, die met steenkool gestookt worden.
Ketels kunnen ook met andere brandstof, zoals stookolie of biomassa, gestookt worden, maar steenkool is het goedkoopst.
Het verstoken van “biomassa” heeft voordelen, het zou “CO2 neutraal” zijn, maar er is niet genoeg van en dat CO2 neutraal is twijfelachtig. Thans zijn er ook vuilverbrandingsinstallaties gebouwd die eveneens stroom produceren. Ook afval is brandstof!
Alle centrales die (fossiele) brandstof verstoken hebben één ding gemeen: ze stoten, behalve CO2, nog allerlei andere troep uit. Die CO2  zou je in ieder geval op moeten vangen, maar …. waar laat je de opgevangen CO2? Ondergrondse opslag stuit op weerstand (remember Barendrecht). In oude gasputten onderzees misschien?
In Nederland zijn de laatste tijd nieuwe, moderne kolencentrales gebouwd of in aanbouw, die “schoon” zouden zijn. Men beloofde de CO2 (gedeeltelijk) op te vangen, maar daar is tot nu toe niets van terecht gekomen! Sluiten dus maar, zegt de milieubeweging, alle elektriciteit moet CO2 vrij met wind, zon en dergelijke opgewekt worden. En die enige kerncentrale die we hebben? Die zou men, net als in Duitsland, het liefst willen sluiten.
Helaas, de alternatieve energie: wind, zon, geothermisch, waterkracht, getijden centrales etc. leveren nog steeds slechts een fractie van de vraag naar elektriciteit. Wind en zonne-energie worden wel steeds belangrijker, maar hebben een groot nadeel: de levering is onbetrouwbaar. Geen of te veel wind, geen stroom. Weinig zon, weinig stroom, ’s nachts: geen stroom. Bovendien hebben deze alternatieve energiebronnen de stroomvoorziening danig in de war gebracht. Er is soms veel te veel en dan weer te weinig “groene” stroom en omdat stroom nog steeds niet (grootschalig) opgeslagen kan worden is die fluctuerende stroomopwekking problematisch, want de opgewekte stroom moet meteen verbruikt worden!
Het wordt dus tijd dat er een doorbraak op accugebied komt. Tesla is weliswaar bezig met een accu  voor huishoudens, de “Powerwall”,  maar die is nogal prijzig.
Wat zou er toch moeten gebeuren? Behalve wind en zon toch maar naar de kernenergie? Behalve kernenergie m.b.v. Uranium is er dus  Thorium. En ook is er nog kernfusie. Bij kernfusie wordt waterstof gefuseerd tot Helium, waarbij zeer veel energie vrij komt. Ook onze  zon werkt hiermee. Kernfusie zou volop schone energie leveren maar helaas denkt men nog tientallen jaren nodig te hebben voor een werkende kernfusie centrale.
Een centrale die werkt met Thorium zou sneller ontwikkeld kunnen worden: 5 tot 10 jaar, maar dan moet men wel willen!
Ik wacht af.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten